Cambodja: Battanbang, Phnom Penh, Kampot en Rabbit

21 april, Battanbang
Met de bus naar Battanbang. We waren voorbereid op een trip van 5 uur, maar we waren er in zo'n 4 uur. We werden door de tuktuk midden in de stad gedropt en met een busje naar het busstation gebracht. In het busje was het erg warm en benauwd, dus we zagen al een beetje op tegen de reis. Maar die was super: een mooie bus met AC bracht ons in 4 uur waar we wezen wilden. En de bus was vrijwel leeg zodat Marjolein de achterbank kaapte en lekker kon liggen en slapen.
Ingecheckt in een guesthouse met goede recensies, maar niet alles bleek even schoon. Na kordaat ingrijpen van Marjolein werd alles direct in orde gemaakt. Dat dan weer wel.
Beetje rondgelopen in het stadje, langs de rivier gelopen, veel buiten sportende mensen gezien, veel eettentjes (waar we vanavond niet de juiste keuzes gemaakt hebben). Uiteindelijk redelijk vroeg in bed.

22 april, Battanbang
Vanmorgen zijn we in alle vroegte naar een bijzondere attractie geweest: de Bamboo train. Nu een toeristische attractie, echter geboren uit bittere noodzaak nadat de Rode Khmer de treininfrastructuur voor een belangrijk deel vernield hadden. Hier bedacht iemand een manier om gebruik te kunnen maken van het spoor voor transport door 2 sets houten wielen met daarboven een plateau van bamboe te gebruiken. Voortbewogen in eerste instantie met houten bomen (zoals in Venetië), maar als snel werd een motortje gebruikt en werden de houten wielen vervangen door metalen. Hiermee konden heel eenvoudig goederen van en naar de verschillende dorpjes vervoerd worden. Inmiddels nog slechts beperkt als zodanig in gebruik, maar voor de toeristen een erg leuke manier om de omgeving van Battanbang te verkennen. Overigens lijkt het erop dat we een van de laatste bamboe treinen hebben gehad. Heel langzaam is Cambodja bezig om weer treinverkeer mogelijk te maken het het tracé van de bamboe trein gaat gebruikt worden als onderdeel van de ontsluiting naar Thailand per spoor.
Met een vaart van maar liefst 15 km/uur denderden we over de rails die niet echt recht meer waren en daardoor 'wrong' de bamboe trein zich over het parkoers. We reden naar een dorpje, keken daar wat rond en reden terug. Zo simpel was het eigenlijk. Aangezien het enkel spoor is en de treintjes heen en weer rijden is er een doeltreffende oplossing gevonden voor elkaar tegemoet rijdende treinen: het treintje met de minste passagiers erop, wordt van de rails gehaald zodat de andere trein kan passeren. Erg grappig. Daarna nog een korte rondrit per tuktuk door de stad.
Op het heetst van de dag hebben we rust gehouden en daarna zijn we naar de grot van de vleermuizen gereden, zo'n 45 minuten buiten de stad. Elke dag aan het einde van de middag vliegen honderdduizenden of misschien wel miljoenen vleermuizen in een lange stoet de grot uit om te gaan jagen bij het meer. Die uittocht duurt zo'n 3 kwartier. Wat een ongelooflijk gezicht! 's-nachts komen ze individueel weer terug. Daarna zijn we een stukje doorgereden overgestapt in een jeep die ons een hele steile berg op bracht. Daar gingen we als eerste naar de 'dead-cave'. Een grot vlak bij een pagode. De Rode Khmer gebruikte de pagode om mensen gevangen te houden die uiteindelijk geboeid door een gat in een grot werden gegooid, zo'n 20 meter diep. Inmiddels kun je via een trap afdalen in de grot. Onderaan de trap een ijzeren kooi met schedels en botten van de ongelukkigen die erin werden gegooid. Bij de pagode werd de wreedheid van de Rode Khmer wel heel expliciet in beeld gebracht met beelden. Veel lokale bezoekers maakten er foto's en selfies en er hing een lacherige sfeer. Voor ons ongepast.
Daarna doorgereden naar een hoger punt op de berg waar we een andere pagoda stond. Op deze berg waren ook veel zeer brutale apen. Het was het einde van de dag en alle stalletjes werden opgeruimd en daar deden de apen ijverig aan mee! Een van de dames liep met een zak met bananen naar boven en lette niet zo heel goed op. Met een snelle actie griste de grootste aap het zakje uit haar handen en klom vliegensvlug een boom in. Geweldig en ook geweldig hoe de kleinere apen stonden te dansen van plezier! We hadden hier een prachtig uitzicht, hebben een mooie zonsondergang gezien en van onze gids hebben we geleerd hoe je suikerriet kunt eten. Nog wat lekker nagepraat en toen terug naar Battanbang en lekker gaan eten in de White Rose. Terwijl we aan het eten waren was er buiten een vrouw met een kind wat niet bewoog. Ze heeft daar zeker een uur gezeten met dat kind en verder niets gedaan. Wij voelden ons er bijzonder ongemakkelijk bij: wat was er aan de hand? Was het kind heel erg ziek of erger, was het dood? Maar waarom deed ze dan niets? Uiteindelijk bleek dat dit een van de meest voorkomende oplichterspraktijken was. Het kind werd dan gedrogeerd en de moeder troggelde zo geld af. Wat een zieke wereld. Maar hoe hoog is de nood van de moeder en wellicht/waarschijnlijk zitten er criminele benden achter. Misselijkmakend.

23 april
Vandaag was het heel erg heet en hebben we rustig aangedaan. Marjolein is gemasseerd door een blinde masseuse (met een speciaal project krijgen ze een kans om aan werk te komen). Daarna hebben we nog een leuke avond gehad in de stad.

24 april, Phnom Penh
Pickup om 8:30 uur, maar het guesthouse had vergeten te boeken. Om 8:25 uur nemen ze aktie en we worden opgepikt en kunnen toch mee.
Leuke busrit van ongeveer 6 uur met een bus vol met Cambodjanen. Leuk contact gehad met paar kinderen. Bijzonder was dat er een stop werd ingelast om de bus te wassen.
Aangekomen in Phnom Penh stukje moeten lopen, dwars door de markt die precies begint bij het hotel. Lekker door naar het rooftop zwembad en -bar voor een verfrissende duik en drankje. Later de stad in en lekker gegeten.

25 april, Phnom Penh
Rondrit Phnom Penh. Eerst naar het koninklijk paleis, maar dat was in de ochtend gesloten door bezoek van de vice-premier van Vietnam. Dan maar naar het Historisch Museum. Lopen we daar de vice-premier tegen het lijf. Nou ja, figuurlijk dan. Security zorgt ervoor dat we niet te dicht bij komen. Toch was het wel leuk om te zien hoe zo'n ontmoeting gaat. "Ontspannen" met elkaar praten omringd door pers en adviseurs, tolken, etc. Ze was snel weg en toen hadden we alle tijd om dit mooie museum te bekijken. Daarna het onafhankelijkheidsmonument waar het wemelde van de militairen in afwachting van de Vietnamese delegatie en toen naar het feitelijke doel van ons bezoek aan Phnom Penh: de S21 gevangenis. Hier zijn door het Rode Khmer regiem in het diepste geheim meer dan 17.000 mensen naar toe gebracht, gemarteld en naar de Killing Fields gebracht waar ze vermoord zijn. Alle inwoners van Phom Penh moesten de stad na de verovering door de Rode Khmer verlaten. Iedereen moest van de Rode Khmer op het platteland gaan werken om hun doel, een agrarische staat, te bereiken. En in de spookstad die Phnom Penh geworden was werd deze school in gebruik genomen als speciale gevangenis. We hadden een nederlandstalige audiotour en het was zeer indrukwekkend en gruwelijk wat hier allemaal is gebeurd. Ook overlevenden en bewakers kwamen aan het woord. Onvoorstelbaar. Aan het einde van de tour hebben we ook nog een van de 7 hier aangetroffen overlevenden ontmoet en zijn boek gekocht. Daarna door naar de killing fields. We hebben daarbij ongeveer dezelfde weg afgelegd die al die gevangenen van S21 ook hebben afgelegd. Ook hier was een nederlandse audiotour beschikbaar. Het was een beklemmende omgeving en verhaal. Hoewel veel van de gebouwen direct na het vertrek van de Rode Khmer door de bevolking gesloot zijn wist de audiotour een heel goed beeld te geven van hoe het hier was. Overal zag je de kuilen in het landschap, dat zijn de massagraven. Bij veel massagraven zijn armbandjes achtergelaten door bezoekers. Het meest indrukwekkend was de Killer tree: hier sloegen de beulen kinderen tegenaan... Centraal op het terrein staat een grote pagoda met schedels. Hierin hebben de gevonden schedels en grotere botten een plek gevonden ter nagedachtenis. Nog steeds worden botten, tanden en resten van kleding gevonden, zeker na heftige regenval. Dat wordt allemaal nog steeds verzameld. Toen wij bij de pagode (die die dag helaas dicht was) begon het enorm te onweren en te regenen. Dat paste wel bij hoe we ons voelden.
Het is onbegrijpelijk dat de verantwoordelijken voor deze slachting die in de periode 1975-1979 plaats vond tot in de jaren 2000 vrij hebben rondgelopen (en veel lopen er nog steeds vrij rond) en dat Pol Pot tot zijn dood in 1998 geen verantwoordelijkheid heeft hoeven af te leggen. Op basis van wat je hier hoort en ziet en wat je van gidsen, tuktuk drivers, etc hoort krijg je wel een beeld, ook van het Cambodja van nu. Een op de 4 Cambodjanen is in die periode vermoord, gezinnen zijn uit elkaar gehaald, de hele industrie, handel en infrastructuur is vernield, de burgeroorloog duurde nog tot het einde van de jaren negentig en werd mede in tact gehouden door China en de VS. En toch zijn de Cambodjanen vriendelijk, lachen ze veel, zijn geïnteresseerd in je en zijn het positieve mensen. Fantastische mensen!

26 april, Kampot
Weer een vroege busreis. Plan was om op 7:00 opgepikt te worden bij het hotel, dus vroeg inpakken, ontbijten en uitchecken. Pick-up werd 7:45. Hadden we kunnen weten. We reden in een minibus en hoewel we plaatsen op de achterbank hadden (wat de slechtste plaatsen zijn in principe), was het een voorspoedige reis en zo'n 4 uur later kwamen we aan in Kampot waar een TukTuk ons naar het hotel bracht. Leuk hotel, zwembad(je) en een mooie plek aan de rivier. De rest van de dag lekker rustig aangedaan, gezwommen en genoten van een prachtige zonsondergang boven de rivier.

27 april, Kampot
Vandaag naar Bokor National Park. De ingang lag een eind buiten Kampot en daar zijn we op ons gemak naar toe gescooterd. Via een mooie weg, dwars door mooie natuur met verschillende uitzichtpunten zijn we vervolgens naar boven gereden. Het duurde even voordat Marjolein doorhad dat de gashendel verder doorgedraaid kon worden, maar toen dat eenmaal duidelijk was ging ze er ook als een speer vandoor! Onderweg kwamen we het beeld van Ya Mao tegen. Op het eerste gezicht een Boeddha met borsten, maar dat bleek anders. Ya Mao is de bewaakster van de kust. (De legende verteld dat zij op zee verdronken is terwijl ze onderweg was naar haar man. Invoelend als ze zijn gaat de bevolking ervan uit dat ze wel behoefte had aan haar man en nog steeds worden falussen en bannanen geofferd aan haar.) Vervolgens zagen we, heel surrealistisch, een gigantisch resort (500 kamers) en een nieuw casino. Gebouwd in 1962 door koning Sihanouk. Dat was zijn poging om de omgeving, nadat de Fransen hier van 1925 tot 1940 een luxe en exclusief hotel/casino hadden, nieuw leven in te blazen. Zijn poging was in de jaren 80 gefaald, maar inmiddels was een en ander weer overgenomen en waren ze onderdeel van een (in mijn ogen letterlijk) waanzinnig plan om van het hele gebied een enorm resort te maken met 15-20 hotels en honderden huizen. De start is niet veel belovend: zowel het resort en casino hadden hoegenaamd geen bezoekers (en dat schijnt al een tijd zo te zijn). Doorgereden naar de Franse 'spookstad' Bokor met als voornaamste gebouwen het oude casino anex hotel en de kerk. Hoewel het op de berg eigenlijk de hele dag bewolkt was, hadden we geluk en was er een mooi venster in de wolken wat een prachtig uitzicht over de omgeving opleverde. Op de terugweg reden we achter het resort langs en zagen daar dat er 7 identieke hotels naast elkaar gebouwd werden. De uitvoering van het plan was dus al gestart.
Via een mooie weg doorgereden naar de waterval. De waterval was, hoewel het nu het droge seizoen is, toch zeer de moeite waard! Op ons gemakje teruggereden om aan de rivier weer naar de zonsondergang te kijken. Ons uitzicht zijn de bergen waar we net waren. Inmiddels is mijn huid enorm gaan gloeien en blijk ik (ondanks dat het een groot deel van de dag bewolkt was) behoorlijk verbrand te zijn, met name mijn nek en gezicht. 's-Avonds nog wel een dvd kunnen kijken (geen kabel-tv, wel een dvd op de kamer), dat was lang geleden en wel weer eens lekker.

Later las ik dat de investeerder van het hotel complex een 'maatje' is van de premier van het land. En dezelfde man die voor $ 1 de rechten voor 99 jaar heeft verworven om het tempel complex van Angkor Wat te exploiteren. Wat betekent dat de toegangsgelden (serieus geld!) voor hem zijn en dat hij het complex moet onderhouden (grote twijfels bij iedereen wat dat inhoudt). O ja, een deel van de opbrengsten deelt hij met de premier. Een premier die zeer omstreden is vanwege zijn Rode Khmer verleden en ondemocratische en gewelddadige manier van aan de macht blijven. En dan toch blijven de Cambodjanen vriendelijk en positief... Het is een kwetsbaar evenwicht in dit land.

28 april, Kampot
Vandaag, onder andere door de verbranding, rustig aan gedaan. Lekker in de schaduw aan de rivier op de loungebedden wat gelezen en geluierd.

29 april, Kep
Vandaag met de Crabexpres vanuit Kampot naar Kep gevaren. Dat is over de rivier, langs de vissers de zee op en dan zo naar Kep. Leuk tochtje van zo'n 2,5 uur. We waren de enige 2 op dit relaxte tochtje. Onderweg nog vliegende vis(jes) gezien. Op naar de Krab markt en de krab restaurantjes; daar is Kep immers befaamd om. Heerlijk gegeten, goed glas wij erbij en na een korte toer over de markt zelf (altijd leuk) toch maar even naar het hotel voor een kort middagdutje...

30 april - 1 mei, Rabbit Island
's-Morgens met de boot naar Rabbit Island. Een sprookjesachtig eiland op een half uurtje varen van Kep. Aangezien het eb was kon de boot niet helemaal aan het strand komend en moesten we door het water naar het strand. Wat een prachtig eiland: mooie stranden, leuke hutjes en bergen met een jungle. Overdag komen er veel dagjesmensen en de jonge Cambodjanen komen dan (zeker op zondag) in grote groepen. Met veel eten, drinken, muziek en kabaal. Wel leuk om te zien en mee te maken. Het mooiste moment is zo rond een uur of 4 als alle dagjes mensen vertrekken en het eiland helemaal tot rust komt en weer van 'ons' is. Er is stroom tussen 6 en 10 uur 's-avonds en geen warm water, maar de onwaarschijnlijk mooie zonsondergang, het heerlijke eten op het strand, het genieten in de hangmat, de massage ook op het strand en een prachtige sterrenhemel maakte dat gemis onbelangrijk.
We zijn hier 2 nachten geweest en de 2e nacht waren er maximaal 10 toeristen op het eiland. Heerlijk!

Nu op naar Sihanoukville voor de laatste dagen van onze vakantie, waar we daar, op het strand of een van de eilanden, van gaan genieten!